Uit het slop: het Calvijn met Junior College

Margalith Kleijwegt maakte in 2003 haar eerste reportage op deze vmbo-school in Amsterdam-West.  Ze volgde een les geschiedenis waarin Mustafa tijdens een geschiedenisles over de jodenvervolging neuriede: ‘Joden, moeten we doden.’ Toen Kleijwegt vroeg waarom, haalde Mustafa zijn schouders op, eigenlijk had hij geen idee. Dit incident was voor haar aanleiding om alle ouders van een vmbo-klas te bezoeken , want vroeg ze zich af, wat kregen de leerlingen van thuis mee?

Haar boek Onzichtbare Ouders was een verslag van haar bezoeken aan die ouders en het verscheen een half jaar na de moord op Theo van Gogh. Politici en bestuurders citeerden gretig uit het boek, want het was de eerste keer dat een journalist zich langdurig had verdiept in de vaak geïsoleerde gezinnen in Amsterdam-West.

Het Calvijn werd overvallen door alle publiciteit die losbarrstte. Daar zaten de leraren en leerlingen in een haveloos gebouw dat stonk naar urine en waar de ratten door de aula liepen niet op te wachten. Ze wilden lesgeven onder betere condities.

Verslag doen alleen was daarom niet voldoende vond Kleijwegt, er moest ook iets gebeuren.

Gesteund door Job Cohen die toen burgemeester van Amsterdam was en door Felix Rottenberg  als aanjager, wilde Kleijwegt proberen van het Calvijn de beste en mooiste vmbo-school in Amsterdam te maken.

Zij stapte uit haar rol als verslaggever en betrok ook commerciële partners bij het project zoals de ING en NIKE en de Rotary die in de afgelopen jaren heel veel hebben bijgedragen.  Iedereen maakte van dichtbij mee hoe moeilijk het is om echt iets te veranderen. De leerlingen, waar het op een school allemaal om zou moeten gaan, werden door alle betrokkenen soms uit het oog verloren. Het schoolbestuur en de gemeente lagen regelmatig met elkaar overhoop en de leraren bleken in de praktijk lang niet allemaal veranderingsgezind.

Dankzij de vasthoudendheid van Rottenberg en Kleijwegt en een aantal leraren en de voortdurende steun van de gemeente Amsterdam gaat het nu goed met het Calvijn, die een nieuwe directie heeft. Jolanda Hogewind is de eerste vrouwelijke directeur en zij heeft twee Marokkaanse adjuncten, Mohamed El Jaouhari en Sofyan Mbarki. De  meest Marokkaanse leerlingen hebben nu twee rolmodellen vlak bij de hand en dat werkt.

Zelfs op microniveau had de interventie het effect. Ouders die vroeger niet eens wisten waar de school van hun zoon of dochter stond, hebben zich nu verenigd in een ouderraad. Leraren gaan op huisbezoek om een beter idee te krijgen van de sociale omstandigheden daar. Spijbelende leerlingen worden meteen in hun kladden gegrepen. Een geval als Jason, die spijbelde, een een jaar thuis zat omdat niemand op het idee kwam hem eens thuis op te zoeken, zou nu ondenkbaar zijn.

De school ziet er inmiddels vrolijk en fris uit, en er komt binnenkort een nieuw gebouw. Het onderwijsprogramma is dankzij aanpassingen zo aantrekkelijk dat het leerlingenaantal groeit.